درختان در فضای شهری

شاید استفاده از درختان در فضای شهری نقش مستقیم در زندگی روزانه افراد جامعه نداشته باشد اما بسیاری از افراد زندگی در کنار گل وگیاه را امری لذت بخش تلقی می کنند . این موضوع نشان دهنده این است که انسانها تمایل شدیدی برای بازگشت به طبیعت دارند .

نقش دیگر درختان در حریم شهرها ، نمایش تغییرات لحظه به لحظه فصول سال است که موجب اطلاع رسانی به مردم و ایجاد زیبائی و طراوت در محیط شهری می گردد. 

درختان ، رنگ ، بافت و اشکال مختلفی را در محیطهای مصنوعی ایجاد می کنند و بازگو کننده فرمها و رنگهای طبیعی در الگوهای هندسی خیابانها و ساختمانها می باشند .

  

تاثیرات فیزیولوژیکی درختان در محیطهای شهری نیز بسیار حائز اهمیت است ، درختان در سلامتی و آسایش ساکنان شهر ها سهم بزرگی دارند چرا که اکسیژن تولید می کنند ، آب را به چرخه طبیعت باز می گردانند ، کیفیت خاک را بهبود می بخشند و ایجاد سایه کرده و موجب کاهش دمای محیط میگردند . همچنین می توانند گرد و غبار را تا حدودی از اتمسفر جذب کرده و موجب پاک شدن هوا از آلاینده ها شوند .

دیگر استفاده های درختان در فضاها ی شهری :

1- از بین بردن سیمای نامطلوب .

2- نشان دادن مرز بین دونوع کاربری .

3-نمونه های منفرد یا مجموعه ای از درختان با خصوصیات ویژه که می توان از آنها برای    مقاصد تزئینی استفاده کرد . 

درختان مجاور ساختمانها و پیاده رو :

شکل ، اندازه ، اندامهای هوائی و زیر زمینی درختان مرتب در حال تغییر است از این رو باید فضای کافی برای گسترش مناسب ریشه ها و شاخه ها موجود باشد . درختانی مثل نارون ، صنوبر ، بید و زبان گنجشکی از جمله گونه هائی هستند که آب زیاد از خاک جذب میکنند وموجب رشد سریع ریشه های سطحی و عمقی  خود در زیز خاک ساختمانها و تاسیسات زیر سطحی شهر می شوند که این امر موجب شکستگی لوله ها و پارگی سیمها و خسارت به پی ساختمانها و مغازه ها می شود . و گاهی ریشه جوش درختانی مانند صنوبر، وقتی که سر از خاک بیرون می آورند باعث شکستگی پیاده روهاو آسفالت خیابانها می شوند . بنابراین باید در کاشت گونه درختان در مجاورت خیابانها و ساختمانها دقت بیشتری شود .

برای کاشت درختان در خیابانها محدودیتهائی وجود دارد که این محدودیتها به ندرت در مرحله طراحی در نظر گرفته می شوند . عموما کاشت تک درختان در کنار خیابانهای اصلی در صورت وجود فضای خالی انجام می گیرد . در نقاطی که فضا بازتر است ، مثل میادین ، درختان به صورت گروهی کاشته می شوند . کاشت درختان در سراسر خیابان حالت خشک و بی روح خیابان و ساختمانها را از بین می برد و مسیر تردد وسائط نقلیه را از مسیر مخصوص عابرین پیاده جدا می کند . در کل باید این را در نظر گرفت که کاشت درختان و درختچه ها در حاشیه خیابانها ی شهر ، چهره شهر را  هم از لحاظ زیبائی و هم از لحاظ سلامت افراد دگرگون کرده و این امری غیر قابل انکار است . 

انتخاب درخت :

قبل از انتخاب درخت باید نوع خاک و آب منطقه را مورد بررسی قرار داده و مواردی چون میزان  نور خورشید ، میزان و پراکندگی بارشهای طبیعی ، رطوبت ، دما و میزان و نوع آلاینده های موجود در هوا ، همچنین تناسب اندازه درختان و درختچه ها  با فضائی که در آن قرار می گیرند و طول عمر گونه مورد نظر را  لحاظ کرد .

نگهداری و مدیریت :

موفقیت درازمدت ایجاد فضای سبز شهری در هر برنامه طراحی منظر ، بستگی به کیفیت نگهداری گیاهان و مدیریت اعمال شده دارد ، درختان شهری برای بقاء ، رویش و رشد مناسب نسبت به درختانی که در جنگلها و در شرایط طبیعی به صورت خود رو می رویند نیاز به مراقبتهای بسیار بیشتری دارند .