امروزه موضوع کیفیت زندگی شهری یکی از مهمترین مباحثی است که مدیریت شهری در کشورهای مختلف برای ارتقاء آن برنامهریزیهای گستردهای را انجام میدهد و سعی میکند با تصمیمهای درست شرایط خوبی را برای زندگی شهروندان ایجاد کند. شرایطی که همه ابعاد زندگی شهری و اجتماعی را در برمیگیرد. البته خیلیها در کشورهای توسعه یافته از سالیان دور در این رابطه اقداماتی را انجام دادهاند و امروزه از نظر کیفیت زندگی شهری وضعیت بسیار خوبی دارند که اگر آنها را استثنا کنیم، میبینیم هنوز کیفیت زندگی در بسیاری از شهرهای دنیا پایین است و عوامل مختلفی زندگی شهروندان را تحت تاثیر سوء قرار میدهد که آلودگی هوا یکی از آنهاست.
بنابراین باید استانداردهای تعریف شده در کیفیت زندگی شهری را رعایت کرده و ارتقاء داد. شهردارانی که در این رابطه برنامه مشخص و علمی نداشته باشند نیز به مشکلات اساسی بر می خورند. مشکلاتی که با کمترین تاخیر زمانی دامنه وسیعتری پیدا میکنند و میتوانند هزینهها را برای رفع مشکل چندین برابر افزایش دهند؛ چرا که امروزه زندگی شهرنشینی شکل جدیدی پیدا کرده و پیچیدگی های خاص خود را دارد و مسئله فقط تامین برخی نیازمندیهای شهروندان نیست.
دیگر مثل گذشته صرفا ایجاد یک خیابان برای تردد شهروندان مهم نیست و مسئله این نیست که ما خیابانی را در نقطهای از شهر طراحی کنیم. موضوعی که امروزه در ایجاد همین خیابان مطرح است این است که چگونه آن را بسازیم که مردم بیشترین تعاملات اجتماعی را داشته باشند و شهر از نظر انجام سفرها کمترین آسیبها را ببیند.
زمانی که من در سال 1998 شهردار بوگوتا شدم، برنامهام این بود که کاری کنم شهر برای کودکان و افراد سالمند و کسانی که برخی معلولیتهای جسمی دارند و ترددشان در خیابانها سخت است مناسب و دلپذیر باشد و افراد به راحتی در معابر تردد کنند و مانعی در رفت و آمدشان وجود نداشته باشد. به این خاطر اقداماتی را در پیادهروها انجام دادیم که در نهایت به تعامل بیشتر شهروندان انجامید.
باید توجه کرد که پیادهروها از نظر زیربنایی نقش مهمی را در شهر دارند و کیفیت بالای آنها میتواند تعاملات اجتماعی را گسترش دهد و یکی از مشخصههای شهر دموکراتیک هم داشتن پیاده روهای مناسب و با کیفیت است. در پیادهروها افراد فقیر و پولدار در شرایط برابر با هم مواجه می شوند و فاصله های طبقاتی کمرنگتر میشود.
علاوه بر این یک پیادهروی مناسب شهروندان را ترغیب میکند که بخشی از سفرشان را در پیاده رو انجام دهند و این موضوع از نظر کاهش آلودگیهای زیست محیطی اهمیت بسیاری دارد و شهری که هوای سالمتری دارد طبیعتا کیفیت زندگی در آن هم افزایش مییابد؛ ضمن این که از نظر روحی و روانی هم که به بعد اجتماعی کیفیت زندگی شهری مربوط می شود، تاثیرگذار است. فکر می کنم مدیران شهری بهویژه در شهرهایی مثل تهران باید به این موضوع توجه بیشتری داشته باشند و در یکی از گامهای ارتقاء کیفیت زندگی شهری پیادهروهای مناسبی را ایجاد کنند.