کاربرد ژئومورفولوژی در شهرها ضرورت کاربرد آن در مدیریت شهری

شهرها زمین‌های وسیع و گسترده‌ای را به خود اختصاص می‌دهند. این زمین‌ها از ترکیب واحدهای مختلف توپوگرافی و ژئومورفولوژی تشکیل می‌یابند. هر اندازه که شهرها توسعه یابند و گسترش پیدا کنند. برخورد آنها با واحدهای گوناگون توپوگرافی و ژئومورفولوژی و موضوعات مربوط به آنها زیادتر می‌شود. واحدهای ژئومورفولوژی همیشه با پویایی محیط طبیعی در ارتباط است، هرگونه اقدام در راستای توسعه و عمران شهرها، به نحوی با پویایی مذکور و در نتیجه با پدیده‌های ژئومورفولوژی، تلاقی می‌کند. در این برخورد اگر برخی از اصول ضروری رعایت نشود، تعادل مورفودینامیک محیط، به هم می‌خورد و خطرات بزرگی، غالب تجهیزات و امکانات شهری را مورد تهدید قرار می‌دهد. گاهی شدت مورفوژنز چنان زیاد می‌شود که نتایج جبران ناپذیری به بارمی‌آورد. اهمیت موضوع وقتی آشکار می‌شود که خسارات وارده خارج از تحمل انسان‌ها باشد. بنابراین اهمیت و ضرورت شناخت ویژگی‌های محیط طبیعی جهت تمیز و تشخیص نقاط مناسب برای ایجاد بناها و ساختمانها، از مناطق نامساعد، معلوم می‌شود.   

برای شناخت بخش اعظمی از ویژگی‌های محیط طبیعی شهرها به مطالعه ژئومورفولوژی نیازمندیم و در سایه کسب این گونه آگاهی است که می‌توان قدم‌های موثری در انتخاب مناسب‌ترین مکان برای ایجاد گسترش شهرها و ایجاد ساخت و سازهایشهری برداشت و نسبت به جلوگیری از خطرات پدیده‌های یاد شده و یا مقابله با آنها اقدامی جدی به عمل آورد. پس هر ناحیه شهری مسائل ژئومورفولوژیک منحصر به فرد خود را دارد و روش‌های متفاوتی در مدیریت و سازماندهی محیط‌های مختلف اعمال می‌شود. هدف اصلی این بحث عمدتا شناخت و معرفی رابطه میان مدیریت شهری و ژئوموفولوژی است. در این رابطه باید سیاست‌های تصمیم‌گیری مدیران شهری که از سیاست‌های ملی تبعیت می‌کنند و مجری برنامه‌های از پیش تعیین شده در سطح دولتی‌اند، با اصول و قوانین طبیعی تطبیق داده شود. با این حال، در بعضی مواقع برای حل مشکلات اجتماعی و سیاسی محیط‌های شهری و اجرای اوامر سیاست‌مداران، اصول طبیعی و قوانین حاکم بر طبیعت نادیده گرفته می‌شود. این تصمیم‌گیری‌های سیاسی در بیشتر موارد سبب ایجاد مشکلات بسیاری در محیط‌های شهری شده و خسارتهای هنگفتی را به بار آورده‌است. هدف ژئومورفورلوژی، ارائه روشها و اصول علمی استفاده بهینه از زمین به وسیله انسانهاست. که تا کنون در هیچ یک از طرحهای عمرانی جدی نگرفته شده است و مدیران و تصمیم‌گیران به نوعی خود را از مراجعه به داده‌های این علم بی‌نیاز دانسته‌اند. احداث شهرها و توسعه مناطق شهری در نقاط حادثه خیز و پرخطر نمونه‌ای از این تصمیم‌گیری‌های ناآگاهانه است.

فرستنده : خانم مهندس زهرا عادلی