رایانش ابری چیست؟

رایانش ابری چیست؟

رایانش ابری را می‌توان روش جدید محاسباتی دانست که در آن منابع قابل گسترش و اغلب مجازی شده به صورت یک سرویس محاسباتی و از طریق شبکه‌های ارتباطی چون شبکه‌های محلی و اینترنت عرضه می‌شود. این مدل محاسباتی بر محوریت سرویس‌دهی به کاربر بر اساس تقاضا استوار است؛ بدون آن که کاربر از مکان دقیق آن آگاه باشد. نمونه‌ی چنین سرویسی پیش از این نیز عرضه شده است. برای نمونه هنگامی که یک وسیله‌ی الکتریکی را روشن می‌کنیم نیازی به داشتن اطلاعات از نحوه‌ی تولید برق و مکان دقیق تولید آن نداریم. این مسئله تنها به کمک مجازی سازی برق میسر شده است. به این معنی که برای استفاده وسیله الکتریکی از برق آن را به دو شاخه‌ی روی دیوار متصل می‌کنیم و این دو شاخه نیروگاه‌های تولید برق و خطوط عظیم توزیع را از دید ما پنهان می‌سازد.

  

هدف تمامی تکنولوژی‌هایی چون محاسبات توری، کلاسترها و حالا محاسبات ابری میسر ساختن دسترسی به حجم عظیمی از منابع محاسباتی به صورت مجازی‌سازی شده است که این کار را با استفاده از تجمیع منابع و ایجاد دیدی به صورت یک سیستم واحد انجام می‌دهند. علاوه‌ بر آن یکی دیگر از اهداف چنین سرویس‌هایی عرضه‌ی سرویس‌های محاسباتی بر اساس سود است. در حقیقت مدل‌های محاسباتی مبتنی بر سود گونه‌ای از مدل‌های تجاری عرضه‌ی توان محاسباتی هستند که در این مدل‌ها مشتری بر اساس مقدار و مدت استفاده از منابع هزینه پرداخت می‌کند. این مدل پرداخت هزینه به پرداخت-براساس-استفاده عروف است.

در میان این مدل‌های محاسباتی رایانش ابری در حال تبدیل شدن به یک تکنولوژی برجسته در حوزه‌ی IT است؛ به طوری که متخصصان این حوزه بر این باورند که رایانش ابری فرآیندها و بازار‌ها در حوزه‌ی فن آوری اطلاعات را دگرگون خواهد کرد.

بسیاری از نیروهای فعال در حوزه‌های تجاری و آکادمیک ابر تلاش کرده‌اند تا یک تعریف دقیق از اینکه رایانش ابری چیست ارائه دهند. بویا و همکاران رایانش ابری را این‌طور تعریف کرده‌اند: « ابر یک سیستم محاسباتی موازی و توزیع شده است که از کامپیوترهای مجازی شده و متصل بهم تشکیل شده و منابع آن به طور دینامیک فراهم می‌شوند و یک یا چند منبع محاسباتی یکپارچه را برای قرارداد‌های سطح سرویس(SLA) تأمین می‌کنند». در یک تعریف عمومی ارائه شده  «دیتاسنترهای سخت‌افزاری و نرم‌افزاری‌های تأمین‌کننده‌ی سرویس» را رایانش ابری نامیده‌اند.

تاریخچه

پیدایش مفاهیم اساسی پردازش ابری به دهه ۱۹۶۰ بازمی‌گردد. زمانی که جان مک کارتی  اظهار داشت که «پردازش ممکن است روزی به عنوان یکی از صنایع همگانی سازماندهی شود». در سال ۱۹۶۶ پارک هیل داگلاس تقریباً تمام ویژگی‌های امروز پردازش ابری (تدارک منابع به صورت پویا، ارائه منابع به صورت یک صنعت همگانی و تصور دسترسی به منابع نامحدود) را به همراه مقایسه ای با صنعت برق و شکل‌های مصرف عمومی و خصوصی و دولتی و انجمنی، در کتابی با عنوان «مشکل صنعت همگانی رایانه» مورد بررسی قرار داد. واژه ابر در واقع بر‌گرفته از صنعت تلفن است به این گونه که شرکت‌های ارتباطات راه دور که تا دهه ۱۹۹۰ تنها خطوط نقطه به نقطه اختصاصی ارائه می‌کردند، شروع به ارائه شبکه‌های خصوصی مجازی با کیفیتی مشابه و قیمت‌های کمتر نمودند. نماد ابر برای نمایش نقطه مرزی بین بخش‌هایی که در حیطه مسئولیت کاربر و آن‌هایی که در حیطه مسئولیت عرضه‌کننده هستند، بکار گرفته می‌شد. پردازش ابری مفهوم ابر را به گونه‌ای گسترش می‌دهد که سرورها را نیز علاوه بر زیرساخت‌های شبکه در بر بگیرد.

سایت آمازون با مدرن سازی مرکز داده خود نقش مهمی در گسترش پردازش ابری ایفا کرد. آن‌ها دریافتند که با تغییر فناوری مورد استفاده در مراکز داده‌ خود - که مانند اغلب شبکه‌های رایانه‌ای در بیشتر اوقات تنها از ۱۰٪ ظرفیت آن استفاده می‌شد و مابقی ظرفیت برای دوره‌های کوتاه اوج مصرف در نظر گرفته شده بود - به معماری ابر می‌توانند بازده داخلی خود را بهبود بخشند. آمازون از سال ۲۰۰۶ امکان دسترسی به سامانه خود از طریق وب سرویس‌های آمازون را بر پایه پردازش همگانی فراهم کرد. در سال ۲۰۰۷، گوگل و آی بی‌ام به همراه چند دانشگاه، پروژه‌ای تحقیقاتی در مقیاسی بزرگ را در زمینه پردازش ابری آغاز نمودند. در اوایل سال ۲۰۰۸ ، اوپن نوبلا، در پروژه RESERVOIR که توسط کمیسیون اروپایی پشتیبانی شده بود توسعه داده شد و تبدیل به اولین نرم‌افزار با کد متن باز شد که برای به‌کارگیری ابرهای شخصی و عمومی و ترکیبی از آنها استفاده شد. در همان سال تلاش‌ها در چارچوب پروژه IRMOS که توسط کمیسیون اروپایی پشتیبانی شده بود، برای تضمین کردن کیفیت سرویس برای زیرساخت‌های بر مبنای ابر (آن‌گونه که در کاربردهای تعاملی بلادرنگ نیاز است) متمرکز شد.

در اواسط سال ۲۰۰۸ شرکت گارتنر متوجه وجود موقعیتی در پردازش ابری شد که برای «شکل‌دهی ارتباط بین مصرف‌کنندگان خدمات فناوری اطلاعات، بین آن‌هایی که این سرویس‌ها را مصرف می‌کنند و آن‌ها که این سرویس‌ها را می‌فروشند» به وجود خواهد آمد و متوجه شد که شرکت‌ها در حال تغییر رویه از حالتی که در آن از سخت‌افزارها و نرم‌افزارهای خاص خود شرکت استفاده می‌شود، به مدلی که از مدل‌های بر مبنای سرویس برای هر کاربر استفاده می‌شود، می‌باشند.

ویژگی‌های رایانش ابری

در تعاریف مختلف از سازمان‌های معتبر ضروریات و ویژگی‌های حیاتی رایانش ابری ذکر شده است. در ادامه پنج ویژگی و ضروریت مندرج در NIST ذکر می‌گردد.

•             سرویس‌دهی براساس تقاضا: سرویس‌دهی براساس تقاضا این امکان را فراهم می‌کند که کاربران از منابع رایانش ابری بر اساس نیاز و بدون دخالت انسانی بین کاربر و فراهم‌کننده سرویس استفاده نمایند.

•             دسترسی به شبکه ارتباطی: جهت جایگزینی مؤثر رایانش ابری با مراکز داده سنتی، لینک‌های ارتباطاتی با پهنای باند بالا، در شبکه‌ای از پیش در نظر گرفته شده، جهت اتصال سرویس‌های ابر باید مهیا می گردند. یکی از توجیهات اقتصادی رایانش ابری نیز دسترسی به منابع بزرگ فناوری اطلاعات با استفاده از ارتباطات شبکه‌ای ارزان قیمت می‌باشد که بهره‌وری را بسیار بالا می‌برد.

•             ادغام منابع  مستقل از محل: ابر باید ذخیره عظیم و در عین‌حال انعطافی از منابع را داشته باشد تا نیازهای کاربر را مرتفع، بهره‌وری در مقیاس بالا  را فراهم و نیازمندی‌های سطح سرویس را برآورده کند.

•             سرعت در تدارک  منابع  : سرعت در تغییر منابع به قابلیت ابر برای گسترش و یا کاهش منابع اختصاص یافته به سرعت و به طور مؤثر برای برآورده‌سازی نیازمندی خودسرویس‌دهی رایانش ابری اشاره دارد. 

•             سرویس قابل‌اندازه‌گیری: به دلیل ویژگی‌های مبتنی بر سرویس رایانش ابری، میزان منابع ابری مورد استفاده توسط کاربر می‌تواند به صورت پویا و خودکار اختصاص‌دهی و بازبینی شود. بدین‌صورت مشتری براساس میزان استفاده خود از منابع که در زمانی خاص به وی اختصاص‌دهدی شده است، موظف به پرداخت صورتحساب خواهد بود.

این ویژگی‌ها، رایانش ابری را به یک فناوری پیشرو با مزایای فراوان تبدیل کرده است که کاربردهای آن هر روزه در حال گسترش می‌باشد.

فناوری‌های دخیل

این فناوری حاصل ترکیب چندین فناوری پیشروی دیگر می‌باشد:

•             شبکه‌های سرعت بالای مطمئن

•             زیرساخت‌های خیلی بزرگ توسط فروشندگانی چون گوگل و آمازون

•             قابلیت‌های مجازی سازی

•             نرم‌افزارهای متن باز (چون لینوکس و هدوپ )

•           فناوری‌های حوزه وب همچون وب ۲ که ایجاد برنامه‌ها را آسان وسریع‌تر کرده است.

انگیزه‌های بکار گیری رایانش ابری

• کاهش هزینه کامپیوترها برای هر فرد
• کاهش زمان اجرا و پاسخ
• هزینه کمتر زیرساخت فناوری اطلاعات
• هزینه کمتر نگهداری به دلیل عدم نیاز به نگهداری سخت‌افزار و نرم‌افزارهای پیچیده در این سازمان‌ها
• هزینه کمتر نرم‌افزار به دلیل وجود نرم‌افزار مجاز در سرویس خریداری شده با قیمتی پایین‌تر
• به‌روزرسانی فوری نرم‌افزار به دلیل اتصال دائم به اینترنت و استفاده از آخرین نسخه محصول
• توان محاسباتی و ذخیره‌سازی بیشتر
• امنیت داده بیشتر از لحاظ ذخیره اطلاعات در محلی امن بدون نگرانی از خرابی منابع ذخیره‌ساز محلی
• تطبیق‌پذیری بیشتر بین سیستم‌های عامل و برنامه‌ها به دلیل عرضه نهایی به صورت سرویس وبی
• امکان همکاری گروهی بیشتر و دسترسی دائم به اسناد
• دسترسی سراسری به اسناد و دسترسی به آخرین نسخه
• عدم وابستگی به سیستمی خاص
• چابکی در کسب‌وکار و قابلیت تغییر جهت‌گیری تجاری به دلیل تنوع در سرویس‌های موجود

محدودیت‌های رایانش ابری برای کاربران

• الزام اتصال دائم به اینترنت برای استفاده از سرویس
• سرعت پایین سرویس در صورت کند بودن اینترنت و به دلایلی چون پشتیبان‌گیری سرورها و جابجایی مداوم اطلاعات بین کاربر و سرور
• عدم وجود برخی ویژگی‌ها در سرویس‌ها و نیاز به توسعه آن‌ها.
• عدم امنیت برخی داده‌‌های ذخیره شده در برابر تهدیداتی چون دسترسی غیرمجاز به داده خصوصی

مدل‌های ارائه سرویس در رایانش ابری

سرویس‌های رایانش ابری بر اساس مدل سرویسی که تأمین کننده ارائه می‌کند  دسته بندی‌های زیر جای می‌گیرند:

• زیر ساخت به عنوان سرویس  یا در اختصار IaaS
• بستر به عنوان سرویس  یا در اختصار PaaS
• نرم‌افزار  به عنوان سرویس  یا به اختصار SaaS
• هر چیز به عنوان سرویس یا به اختصار XaaS

مدل‌های بکارگیری ابر

ابرهای عمومی: یک ابر عمومی ابری است که زیرساخت ابر و منابع محاسباتی از طریق شبکه عمومی به عموم مردم ارائه گردد. مالکیت این ابر با یک سازمانی است که سرویس‌ها را به فروش می‌رساند. در این نوع ابر، برنامه‌های مشتریان مختلف در سرورها و سیستم‌های ذخیره‌ساز و شبکه ابر باهم قرار دارند. ابر عمومی را می‌توان روشی برای کاهش ریسک و هزینه با گسترش کارکردی زیرساخت سازمان دانست. بخشی از ابر عمومی می‌تواند برای استفاده یک مشتری خاص اختصاص داده شود و در واقع یک مرکز داده خصوصی مجازی ایجاد شود. این مراکز خصوصی دید بیشتری از زیرساخت به کاربر می‌دهد. این‌گونه مشتریان می‌توانند تصاویر ماشین‌های مجازی، سرور، سیستم ذخیره‌ساز و ابزارهای شبکه و حتی توپولوژی شبکه را تغییر دهند و آزادی عمل بیشتری خواهند داشت.

ابر خصوصی: در مقابل تعریف ابرهای عمومی، ابرهای خصوصی قرار دارند که به شکل مقابل تعریف شده‌اند: «دیتاسنتر داخلی یک واحد تجاری و یا سازمان که در دسترس عموم نیست». در بیشتر گونه‌های پیاده سازی شده، ابر خصوصی به معنی طراحی یک زیرساخت محاسباتی با اضافه کردن مجازی سازی و واسط‌های مشابه ابر است. این ساختار به کاربران اجازه می‌دهد تا با دیتاسنتر‌های محلی خود تعامل داشته باشند، درحالی‌که می‌توانند از مزایای رایانش ابری چون دسترسی با سطح بالا به سرورهای مجازی و مکانیزم‌های پرداخت و هزینه‌ای متناسب با هر کاربر بهره ببرند.  هنگامی‌که از ابر خصوصی صحبت می‌کنیم، منظور مراکز داده مجازی شده داخل دیوار آتش شرکت خود می‌باشد. در این پیاده‌سازی سازمان مصرف‌کننده و فراهم‌کننده ابر یکی می‌باشد. البته ممکن است این فضا در مرکز داده فروشنده ابر که بار کاری شرکت را بر عهده دارد، باشد و سناریوهای ابر خصوصی برون سازمانی را داشته باشیم.

ابر انجمنی:  ابر انجمنی  در جایی به وجود می‌آید که چندین سازمان نیازهای یکسانی از قبیل اهداف، امنیت، محرمانگی و تطابق با قوانین دارند و به دنبال این هستند که با به اشتراک گذاردن زیرساخت از مزایای رایانش ابری بهره‌مند گردند. به دلیل اینکه هزینه‌ها بین کاربران کمتری نسبت به ابرهای عمومی تقسیم می‌شود، این گزینه گران‌تر از ابر عمومی است اما میزان بیشتری از محرمانگی، امنیت و سازگاری با سیاست‌ها را به همراه می‌آورد. همانند ابر خصوصی، ابر انجمنی نیز می‌تواند توسط طرف سوم یا درون سازمانی پیاده‌سازی شود.

ابر ترکیبی: به ارتباط دو یا بیشتر ابر (انجمنی، خصوصی یا عمومی) ابر ترکیبی  گفته می‌شود. مثلاً ممکن است سازمانی برای نیازهای اساسی و حیاتی خود از ابر خصوصی استفاده نماید ولی در صورت نیاز و برای تأمین برخی نیازهای غیرضروری و اتفاقی از منابع خارج ابر خصوصی خود استفاده نماید. همچنین ممکن است سازمانی نیازهای اصلی خود را برای مثال هسته اصلی وب‌سایت خود را از ابر خصوصی دریافت دارد ولی برای برخی کاربردها مانند کار با فایل‌های چندرسانه‌ای با ترافیک بالا از ابر عمومی استفاده نماید. یک ابر مرکب  متشکل از چندین فراهم‌کننده ابر می‌باشد. این ارائه‌دهندگان به صورت مؤسسات جدا می‌باشند ولی به واسطه فناوری استاندارد که امکان جابجایی و انتقال داده و برنامه را فراهم می‌کنند، اتصالاتی محدود دارند. قبل از پیاده‌سازی، باید اطمینان حاصل کرد که انتخاب ابر ترکیبی نیازهای لازم را برآورده می‌نماید.

مقایسه ابعاد مختلف انواع ابر

ویژگی	ابر عمومی	ابر خصوصی	ابر انجمنی	ابر ترکیبی
نحوه‌ی دسترسی به سرویس	اینترنت	اینترنت و شبکه داخلی	شبکه خصوصی بین سازمان‌ها	ترکیبی
محل قرارگیری مرکز داده ابر	مراکز داده فراهم‌کننده سرویس	مرکز داده اختصاصی سازمان	اشتراکی بین سازمان‌ها	هر دو مورد
مدیریت ابر	فراهم‌کننده ابر	سازمان صاحب ابر	یکی از شرکت‌های عضو و یا شرکت ثالث	ترکیبی
مقیاس‌پذیری	بسیار بالا	نسبتاً محدود	خوب	بالا
نحوه‌ی پرداخت هزینه‌ها	بر مبنای استفاده	بدون هزینه	با توجه به قرارداد بین شرکت‌ها	بر مبنای استفاده از ابر عمومی
نحوه‌ی سرمایه‌گذاری	نیاز ندارد	سرمایه‌گذاری اولیه	سرمایه‌گذاری متوسط	سرمایه‌گذاری متوسط
نحوه‌ی تخصیص منابع	پویا براساس درخواست	پویا و غیر پویا بر اساس سیاست سازمان	پویا و یا غیر پویا بسته به قرارداد	ترکیبی
حجم داده	در حد گیگابایت	در حد ترابایت و بالاتر	در حد ترابایت و بالاتر	در حد ترابایت و بالاتر
مدت زمان ذخیره‌سازی داده	محدود به هزینه	نامحدود	نامحدود	متوسط
انتظار کارایی	محدود به پهنای باند	محدود به منابع سازمان	محدود به منابع اعضا	محدود به پهنای باند
الگوها و موقعیت دسترسی	پراکنده - جهانی	مجتمع - سازمانی	پراکنده- بین سازمانی	پراکنده
امنیت و محرمانگی	کم	بالا	متوسط	متوسط

سرویس‌های زیرساخت به عنوان سرویس

پایه‌ای ترین سرویس‌های زیرساخت مانند تهیه سرور، پردازنده، ذخیره‌ساز و دیگر منابع بر حسب نیاز در سرویس زیرساخت به عنوان سرویس ارائه می‌شود. در این بخش لیستی از سرویس‌های زیرساخت ارائه می‌گردد. مصرف‌کننده زیرساخت زیرین ابر را مدیریت نمی‌کند اما قادر به کنترل سیستم‌عامل، ذخیره‌ساز و برنامه‌های خود که از زیرساخت گرفته است، می‌باشد.

• ذخیره سازی
• پشتیبان گیری و بازیابی
• محاسبات
• مدیریت سرویس
• منابع امنیتی
• شبکه‌های تحویل محتوا ( CDN)

سرویس‌های بستر به عنوان سرویس

سرویس‌های این گروه، شامل نرم‌افزار و سرویس‌هایی است که توسعه‌دهندگان برای ایجاد برنامه‌های جدید از طریق معمولاً یک API بر روی ابر می‌باشد. این سرویس‌ها، بستری جهت ارائه سرویس مورد نظر در اختیار برنامه‌نویس قرار می‌دهند. رده‌های معروف این سرویس‌ها در ادامه آمده است.

• بسترهای برنامه‌نویسی
• بسترهای رسانه‌ای
• مدیریت سرویس ابر
• میان‌افزار، برنامه‌ و پایگاه داده
• ابزارهای تست
• یکپارچگی داده
• هوش تجاری
• بهره برداری کاربرد

سرویس‌های نرم‌افزار به عنوان سرویس

سرویس‌های این گروه دارای تنوع زیادی می‌باشند؛ چرا که بیشتر خدمات ارائه شده از یک برنامه کاربردی می‌تواند تحت عنوان سرویس نرم‌افزاری در اختیار کاربر قرار گیرد. در واقع تفاوت آن‌ها با بازار نرم‌افزار قبلی در طراحی آن‌ها به هدف چندکاربری و اجرا در محیط توزیعی ابر می‌باشند. برای استفاده از این برنامه‌ها برخلاف نرم‌افزارهای سنتی باید ثبت نام انجام داد و بروزرسانی و نگهداری آن‌ها نیز با فراهم‌کننده سرویس می‌باشد. در ادامه برخی از سرویس‌های شناخته‌شده نرم‌افزاری معرفی می‌شود.

• حسابرسی
• برنامه‌های سازمانی
• همکاری
• فروش
• مدیریت محتوا
• مدیریت اسناد
• مالی
• منابع انسانی
• شبکه‌های اجتماعی
• ارتباطات
• محصولات رومیزی
• محصولات بازاریابی
• محصولات سرویس‌های حقوقی
• سرویس‌های همراه تجاری

نرم‌افزارهای مدیریت زیرساخت ابر

نرم افزارهای متن باز

• Eucalyptus
• Nimbus
• OpenNebula
• OpenStack
• Abiquo
• OpenQRM

نرم افزارهای تجاری

• VMware vCloud
• CloudForms

مدل معماری مرجع ابر محاسباتی

رایانش ابری مسئله ای با ابعاد زیاد است به همین دلیل تاکنون مدل‌های زیادی برای آن ارائه نشده است. در اینجا سه نمونه از معتبرترین مدل‌های ارائه شده برای رایانش ابری ارایه می‌شود  که عبارتند از:

• مدل مرجع رایانش ابری:NISTاین مدل توسط انستیتوی ملی استانداردها و فناوری ایالات متحده و با هدف بررسی سیستم‌های رایانش ابری و رسیدن به یک اجماع بر سر استانداردها و قوانین مربوط به آن ارائه شده است.
• مدل مرجع رایانش ابری:IBMاین مدل توسط شرکت IBM ارائه شده است. نکته‌ی مهم در مورد این مدل مرجع عمومیت آن است به این ترتیب که مدل ارائه شده با هدف ارائه‌ی ابعاد یک محصول تجاری خاص ارائه نشده است بلکه  هدف از آن ارائه‌ی یک مدل جامع در ابر است به طوری که امکان برقراری قابلیت تعامل پذیری متقابل را میان تولید کنندگان گوناگون محصولات رایانش ابری و توسعه دهندگان فراهم کند.
• مدل مرجع رایانش ابری DMTF: این سازمان تجاری صنعتی با هدف توسعه، نگهداری و بهبود استانداردهای مدیریت سیستم در محیط‌های تجاری بزرگ IT ایجاد شده است. هدف این سازمان ارائه‌ی استانداردها و ایجاد المان‌های ساختاری مدیریت سیستم در محیط‌های مستقل از بستر و تکنولوژی می‌باشد.

مدل درآمدی

مدل درآمد اولین بلوک از جنبه های مالی در مدل تجاری است که مسائل مربوط به پرداخت هزینه در قبال سرویس را به عنوان منبع ورود منابع مالی به سرویس رایانش ابری پوشش می‌دهد. مسئله‌ی عمده در مبحث هزینه در قبال سرویس دهی این است که نمی‌توان از روش‌های سنتی قیمت گذاری برای خدمات استفاده کرد و علت آن را می‌توان در مسائل زیر دانست:

• زمان‌های کوتاه مدت قراردادها
• کاهش هزینه های انتقال به فراهم کننده دیگر.
• وابستگی کمتر به ساختار سرویس دهی.
• تقاضای نامشخص.
• دوره های حیات کوتاه‌تر.

در ارتباط با خدمات رایانش ابری به صورت کلی ۳ دسته روش قیمت گذاری وجود دارد که بصورت زیر است:

مکانیزم‌های قیمت گذاری ثابت

که در آن قیمت‌های ارائه شده با توجه به مشخصه های مشتری و مصرف کننده تغییر نمی‌کند، به حجم آن بستگی ندارد و بر پایه‌ی شرایط جاری بازار نیست.

مکانیزم قیمت گذاری متغیر

که بر پایه‌ی مشخصه های محصول و یا مشتری آن است، وابسته به حجم  بوده و یا با اولویت‌های مشتری مرتبط باشد ولی این نوع قیمت گذاری بر پایه‌ی شرایط جاری بازار نیست.

مکانیزم قیمت گذاری مبتنی بر بازار .

که به معنای مکانیزم قیمت گذاری بر پایه‌ی شرایط جاری بازار  و عرضه و تقاضا خواهد بود. مسئله‌ی اصلی در این مدل‌های قیمت گذاری این است که یک مکانیزم تجربی لزوماً در یکی از این دسته ها جای نمی‌گیرد بلکه ممکن است که مجموعه ای از این روش‌های قیمت گذاری را در  بر داشته باشد. در ادامه برخی از مدل‌های قیمت گذاری مختلف را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

انواع  مکانیزم‌های قیمت گذاری در ارائه‌ی خدمات رایانش ابری

توضیحات	مکانیزم قیمت گذاری	نوع قیمت گذاری
مشتری در قبال زمان و مقدار استفاده از یک سرویس مشخص هزینه پرداخت می‌کند.	پرداخت بر اساس استفاده	قیمت گذاری ثابت
مشتری یک هزینه‌ی مشخص را برای دسترسی و استفاده از یک محصول و یا سود بردن از یک سرویس می‌پردازد.	آبونمان
یک قیمت ثابت که اغلب درون یک لیست یا کاتالوگ یافت می‌شود.	لیست و یا منوی قیمت
قیمت‌ها بر اساس پیکره بندی سرویس که تجمیع سرویس‌های مختلف را نیز در بر می‌گیرد.	وابسته به ویژگی خدمات	قیمت گذاری متغیر
قیمت گذاری بر اساس ویژگی‌های هر مشتری انجام می‌شود.	وابسته به مشخصه‌ی مشتری
تفاوت در قیمت خدمات متناسب با حجم خریداری.	وابسته به حجم درخواست
قیمت نهایی به شدت به ارزیابی مشتری از ارزش خدمات بستگی دارد.	مبتنی بر ارزش
قیمت بدست آمده به روابط قدرت موجود میان طرفین این تراکنش مالی بستگی دارد.	چانه زنی	قیمت گذاری مبتنی بر بازار
بهترین سیاست قیمت گذاری برای بهینه سازی سود این است که قیمت بر پایه‌ی مدل سازی بلادرنگ و پیش بینی رفتار تقاضا محاسبه شود.	مدیریت بازده
قیمت‌ها بر اساس پیشنهاد افزایشی خریداران مشخص می‌شود.	حراج
قیمت بر اساس پیشنهادات کاهشی فروشنده ها تعیین می‌شود.	مزایده‌ی معکوس
قیمت‌ها حاصل تجمیعی از خریداران و فروشنده ها است که قیمت پیشنهادی خود را اعلام کرده‌اند، اما نمی‌توانند به عنوان یک فروشنده و یا خریدار منفرد بر آن موثر باشند.	بازار پویا

مدل قیمت گذاری پرداخت بر اساس استفاده

مکانیزم پرداخت بر اساس استفاده که با نام‌های پرداخت به اندازه‌ی استفاده  و یا پرداخت بر اساس حرکت  نیز شناخته می‌شود. این مکانیزم‌های قیمت گذاری برای سرویس‌های رایانش ابری به تفصیل و در کارهای گوناگون مورد بررسی قرار گرفته که در [۴۵] جمع بندی آن موجود است و در آن از مدل قیمت گذاری بر اساس استفاده به عنوان یکی از نوآوری‌های ارائه شده از سوی رایانش ابری به حوزه‌ی کسب و کارهای IT اشاره می‌شود. در این مکانیزم به واحد های ظرفیت همچون تعداد تراکنش‌ها، حجم به گیگابایت از فضای ذخیره سازی یا حافظه و یا واحد بر حسب زمان همچون گیگابایت از حافظه بر ساعت قیمت‌های ثابتی اختصاص داده می‌شود و مشتری بر اساس اندازه گیری مقدار استفاده شده از این منابع هزینه پرداخت می‌کند. واحد ظرفیت می‌تواند مصنوعی نیز باشد مانند آنچه در سرویس‌های وب آمازون وجود دارد که در آن "نمونه   هایی: از منابع در اختیار گذاشته می‌شود. مکانیزم پرداخت بر اساس استفاده عموماً در سرویس‌های بستر-به عنوان-سرویس (PaaS) و زیرساخت-به عنوان-سرویس (IaaS) مورد استفاده قرار می‌گیرد و مزایای آن در امکان سفارشی سازی سرویس‌ها بر اساس خواسته است. روش‌های پیاده سازی مدل پرداخت بر اساس استفاده معرفی شده است که در جدول ‏زیر ملاحظه می‌شود.

روش‌های پیاده سازی مدل پرداخت بر اساس استفاده در رایانش ابری

توضیح	پیاده سازی
قیمت گذاری بر اساس واحد های زمانی مصرف شده. تفاوت آن با روش آبونمان که در بخش‌های دیگر بدان اشاره می‌شود این است که مشتری قرارداد دائمی امضاء نمی‌کند.	قیمت گذاری بر اساس زمان (قیمت گذاری بر اساس اشتراک)
در این روش قیمت گذاری بر اساس حداکثر مصرف درون یک پنجره‌ی زمانی مشخص می‌شود.	قیمت گذاری بر اساس حداکثر استفاده
قیمت گذاری بر اساس تعداد کاربران متمایز که خود را به سیستم معرفی می‌کنند.	قیمت کدگذاری بر اساس کاربر
قیمت گذاری بر اساس بلیط‌های الکترونیکی با قیمت ثابت انجام می‌شود که این بلیط‌ها توسط فراهم کننده‌ی سرویس و به منظور استفاده از سرویس صادر می‌شود (البته برای یک محدوده‌ی مشخص زمانی).	قیمت گذاری بر اساس بلیط
قیمت گذاری مبتنی بر استفاده‌ی حداکثری از واحد ظرفیت مشخص شده تقسیم بر استفاده‌ی متوسط.	قیمت گذاری تجمیعی (زیر منحنی)
قیمت گذاری هنگامی تغییر می‌کند که مشتری از مصرف متوسط سرویس تجاوز کند.	هزینه‌ی متوسط
قیمت گذاری بر اساس مصرف میانگین تخمین زده شده. تجاوز از این مقدار و یا کاهش مصرف به محدوده‌ی کمتر از آن قیمت را تغییر خواهد داد.	تعهدات مصرف

 قیمت گذاری مبتنی بر آبونمان

قیمت گذاری مبتنی بر آبونمان و پیش خرید سرویس‌ها که درارائه شده در این دسته از قیمت گذاری قرار می‌گیرند و طی آن مشتری قراردادی را برای مجموعه‌ی انتخاب شده ای از واحد های سرویس و قیمت ثابت با در نظر گرفتن یک دوره‌ی ثابت زمانی مثلاً یک ماه امضاء می‌کند. در مدل آبونمان قیمت گذاری بر اساس واحد زمانی خواهد بر خلاف قبل که بر اساس واحد مصرف تعریف شد. این مدل از سرویس بیشتر در سرویس‌های SaaS مورد استفاده قرار می‌گیرد اجازه‌ی پیش بینی هزینه های دوره ای مشتری را می‌دهد اما امکانات ارائه‌ی هزینه برای مدار مصرف کاربر در آن وجود ندارد. برای نمونه سرویس رزرو نمونه از آمازون  گونه‌ی ترکیبی از سرویس‌های آبونمان است که ضمن ایجاد اشتراک و عقد قرار داد مدت دار با مشتری هزینه‌ی استفاده نیز محاسبه می‌شود. نمونه‌ی دیگر از سرویس‌های رزرو شده سرویس ارائه شده توسط مایکروسافت به نام Azure است که علاوه بر سرویس‌های پرداخت بر اساس استفاده، امکان اشتراک برای سرویس‌ها در دوره های ۶ ماهه و ۱۲ ماهه را فراهم می‌آورد.

قیمت گذاری مبتنی بر ویژگی سرویس

این مکانیزم  با نام قیمت گذاری سطح  نیز شناخته می‌شود. در این مکانیزم قیمت گذاری، هر سطح مشخصه های ثابت محاسباتی (برای نمونه، دیسک ذخیره سازی، اختصاص حافظه، نوع پردازنده و سرعت)  و SLA را در یک قیمت مشخص بر اساس زمان ارائه می‌دهد. برای نمونه سرویس ارائه شده در سرویس‌های وب آمازون و یا Microsoft Azure که انواع گوناگونی از نمونه های سرویس را با ظرفیت‌های گوناگون و در دسته بندی‌هایی همچون استاندارد، حافظه‌ی بالا، و پردازنده‌ی بالا عرضه می‌کند. هر دسته از این سرویس‌ها منابع محاسباتی را با نسبت‌های مخصوص به خود بسته بندی می‌کنند. به دلیل بسته بندی سرویس‌ها این مدل به مدل تجمیع سرویس‌ها بسیار شباهت دارد که در آن فروش دو یا چند سرویس/محصول در یک بسته بندی انجام شده و واحد قیمت بر اساس محتوای بسته انجام می‌شود.

قیمت گذاری پویا

قیمت گذاری پویا به مکانیزمی اشاره دارد که در آن قیمت سرویس هدف در نتیجه‌ی یک فرآیند درخواست و تأمین پویا تأمین می‌شود برای نمونه می‌توان از روش‌های حراج نام برد. برای نمونه شرکت آمازون برای نمونه های خود سرویسی به نام Spot Instance Amazon  را تعریف کرده است که به کاربر اجازه می‌دهد تا ظرفیت‌های بلا استفاده‌ی این فراهم کننده را به مزایده بگذارند. در این حالت آمازون تا زمانی نمونه‌ی سرویس مشتری را اجرا می‌کند که قیمت مزایده‌ی ارائه شده توسط وی بالاتر از قیمت Spot باشد که قیمت Spot توسط آمازون و بر اساس مقدار استفاده از دیتاسنتر تأمین می‌شود.

 قیمت گذاری مبتنی بر بازدهی

این مکانیزم قیمت گذاری با نام دیگر مدیریت درآمد و بازده  نیز شناخته می‌شود. این مکانیزم به اختصاص منابع کمیاب و بهینه سازی سود در نتیجه‌ی فروش بیشتر با قیمت‌های بالاتر که با تحت تأثیر قرار دادن رفتار مصرف کننده همراه است. برای نمونه فراهم کننده‌ی سرویس می‌تواند به طور پویا قیمت را مطابق با متغیرهایی همچون زمان تغییر دهد تا با ایجاد مشوق‌ها برای مشتریان آنها را به اجرای کارهای خود  در حین مدت زمانی که استفاده از رایانش ابری پایین است تشویق کند. نمونه ای از این قیمت گذاری می‌تواند در فراهم کننده‌ی های رایانش ابری توزیع در سطح قاره ای  شده بکار آید. در چنین حالتی در ساعاتی که یک دیتاسنتر در بازه‌ی زمانی کم مصرف قرار می‌گیرد عموماً هزینه‌ی سرویس‌ها و خدمات همچون آب، برق و مانند آن نیز پایین خواهد بود که از این ویژگی می‌توان برای توسعه‌ی سرویس دهی  استفاده کرد و کافی است که مصرف کننده به ایجاد سرویس خود در این ناحیه و آن بازه‌ی زمانی ترغیب شود.

قیمت گذاری بازار پویا

این روش قیمت گذاری که توسط Buyya و همکاران در ارائه شده است مکانیزمی است که با اتحادی از ابرها یک مبادله‌ی ابر جهانی را پیشنهادی می‌دهد که مشتریان می‌توانند منابع را همانند  تبادلات سایر کالاهای دیگر به مزایده بگذارند. در این مکانیزم کارگزار ابر در سمت مشتری حضور دارد سرویس‌های مناسب را از طریق مذاکره با هماهنگ کننده های ابر شناسایی کرده و به مشتری اختصاص می‌دهد. به بیان دیگر، واحد تبادل ابر  به عنوان یک ایجاد کننده‌ی بازار برای کنار هم آوردن مشتریان و فراهم کنندگان سرویس عمل می‌کند. مزایای این روش این است که درخواست‌ها را از مشتریان جمع آوری کرده و در مقابل منابع موجود مورد ارزیابی قرار می‌دهد، با این همه چنین روشی در حال حاضر یک طرح دوراندیشانه و غیر تجربی محسوب می‌شود.   

قیمت گذاری مبتنی بر هزینه و ارزش

در بسیاری از سرویس‌های IT، اهداف قیمت گذاری بر اساس پوشش دادن هزینه های مربوط به سرویس، بدست آوردن یک حاشیه‌ی مالی مطلوب و باقی ماندن در بازار رقابتی تعیین می‌شده است. در این میان هزینه های مربوط به سرویس همچنان به روشی مشابه با محاسبه‌ی هزینه های صنعتی انجام می‌شود که شامل تجهیزات سخت افزاری بر پایه‌ی تعداد آنها می‌شود. در مقابل روش‌های مبتنی بر هزینه در روش‌های مبتنی بر ارزش مسائلی همچون ارزش ایجاد شده از سرویس هایی که مصرف کننده دریافت می‌کند ملاک قیمت گذاری خواهد بود. هدف قیمت گذاری مبتنی بر ارزش این است که قیمت‌ها را به گونه ای تنظیم کند توسعه‌ی روابط مشتریان و ایجاد یک ارزش طولانی مدت برای آنها را تسهیل کرده و در مقابل آن امکان دستیابی فراهم کننده‌ی سرویس به اهداف مالی مدنظر خود را نیز فراهم کند.