داروخانه ها در بریتانیا

روند اداره داروخانه ها در کشورهای مختلف بسیار متفاوت است. نیازها و هدف گذاری های متفاوت، تفاوت های جدی در روند تشــخیص و درمان بیماری‌ها٬ تعریف یا عدم تعریف fallow up بیماران به عنوان بخشی جدی و فراموش نشدنی از روند درمان و وجود فرهنگ ها و در نتیجه انتظارات متفاوت از موسسه ای به نام داروخانه همه در شکل گیری این تفاوت ها موثرند.

  

در ادامه معرفی روند فعالیت داروخانه ها در کشورهای مختلف در این شماره به معرفی گوشه هایی از عملکرد داروخانه ها در کشور بریتانیا می پردازیم، به این امید که داروسازان ایرانی بعد از آشنایی با ویژگی های داروخانه های سایر کشورها با تشخیص و در صورت امکان رفع کمبودهای موجود در روند فعالیت داروخانه در ارتقای نقش آن در زنجیره تامین درمان کشور نقش موثری بازی کنند.

معرفی سیستم درمانی بریتانیا

هزینه های سیستم درمانی بریتانیا از محل مالیات های دریافت شده از شــهروندان تامین می شود. هر فرد شاغل در این کشور در کنار سایر بخش های مالیات مانند حقوق بازنشســتگی، مبلغی را هم برای تامین هزینه خدمات پزشــکی، درمانی و دارویی به دولت پرداخت می کند.

خدمات ملی سلامتی چطور کار می کند؟

National Health Service یــا خدمــات ملی تامین ســلامت به عنوان اصلی تریــن بخش تامین خدمات پزشــکی و سلامتی ضمن بســتن قرارداد با بیمارســتان ها، داروخانه ها و مطب پزشکان ارائه خدمات پزشــکی و دارویی به شهروندان را تضمین می کند.
به ایــن ترتیب درمان در بیمارســتان ها و همین طور داروهای مصرف شــده در زمان بستری کاملا رایگان اســت و مهم تر اینکه این اصل شــامل توریست ها وا فراد غیرشهروندب ریتانیا هم می شود.

مراجعه به مطب پزشکان در بریتانیا

شــهروندان با توجه به محل زندگی شان با مراجعه به مطب پزشــکی که در نزدیکی آنهاســت پرونده پزشکی خود را تشکیل می دهند و بعد از آن مراجعه به آن پزشک و معاینه کاملا رایگان انجام می شود.
در صورتی که تشخیص و درمان در مطب پزشک صورت نگیرد و پزشــک تشــخیص بدهد که بیمار نیازمند مراجعه به پزشک متخصص است با ارجاع دادن بیمار به بیمارستان او را در مسیر صحیح تشخیص و درمان قرار می دهد. ویزیت بیماران ارجاع داده شده از مطب پزشکان با توجه به فوریت مشکل سلامتی پیش آمده در چند ساعت یا نهایتا در ۱ یا ۲ هفته انجام می شود.

روند نسخه نویسی توسط پزشکان

پزشکان اقلام دارویی تجویز شــده را روی سربرگ مخصوص NHS می نویسند و بیمارب رای دریافت دارو نسخه را به داروخانه می برد. داروخانه ها اقلام دارویی را به بیماران می دهند و در پایان ماه نسخه ها را برای دریافت مبلغشان به NHS می‌فرستند.

دریافت مبلغ دارو توسط داروخانه

بیماران معمولی که برای دریافت نسخه به داروخانه می روند در ازای دریافت هر نســخه یک مبلغ ثابت را که در حال حاضر 7.6 پوند اســت می پردازند.
این مبلغ کاملا ثابت است و به تعداد اقلام دارویی یا مبلغ آنها بســتگی ندارد. مبلغ 7.6 پوند هم به طور کلی متعلق به داروخانه نیست و NHS در پایان ماه و در هنگام پرداخت مبالغ نسخه ها به داروخانه با توجه به تعداد نسخه ارائه شدها ین مبلغ را از کل مبلغ دریافتی داروخانه ها کم می کند.

بعضــی از بیماران هم بــرای دریافــت دارو مبلغی پرداخت نمی کنند. این گروه ها شــامل افراد جوان تر از ۱۶ سال و مسن تر از ۶۰ سال، زنان باردار و زنانی که به تازگی زایمان کرده اند تا یک ســال بعد از تولد نوزاد، بیماران مبتلا به بیماری های مزمن مانند هایپو تیروئیدی، صرع و دیابت و همین طور کسانی که برای تامین مخارج زندگی از دولت کمک هزینه می گیرند و پناهنــدگان و خانواده هایی کــه درآمدی کمتر از حداقل تعریف شده توسط دولت دارند است.

درآمد داروخانه ها از کجا تامین می شود؟

داروخانه ها از چند راه درآمد کسب می کنند:

تفاوت قیمت بیــن داروهای خریداری شــده از شــرکت های پخش دارویی و داروهای فروخته شــده به بیماران که مبلغ آن از طرق پرداخت‌های NHS تامین می شود که شــبیه مارژین دارو در ایران اســت.

درصد سود فروش دارو تا ۲ ســال قبل مقدار قابل توجه تری بوده است اما در طی ۲ سال این به تدریج کاهش داده شده و NHS مبلــغ پرداختی را به قیمــت خرید داروها نزدیک تــر کرده اســت و به همین دلیــل بعضی از داروخانه هم دچار مشکلات مالی شده اند.

NHS در هنگام پرداخت مبلغ نسخ به داروخانه هــا بابت هر یک قلــم داروی موجود در نسخه مبلغ مشخصی را که در حال حاظر ۴۵ پنس است بابت حق نسخه پیچی به داروخانه پرداخت می کند؛ برای مثال اگر داروخانه ای در طول یک ماه ۳۰۰۰ قلــم دارو به بیماران تحویل داده باشــد در پایان ماه 45×3000=1350 پنس از NHS دریافت می کند و به این ترتیب هرچه تعداد داروی تحویل داده شده بیشتر باشد درآمد داروخانه هم بیشتر است.

NHS برای تشویق داروخانه ها به ارائه خدمات ویژه به بیماران مبلغی را در ازای این نوع خدمات به آنها پرداخت می کند. این خدمات شــامل مرور کلی داروهــای بیماران به شکل سالانه و برای پیگیری مصرف منظم دارو توسط بیمار، بررســی عوارض جانبی داروهــا در بیماران، مطابقت داروهای تجویز شده با تشخیص پزشک و … هستند NHS در ازای هر خدمت ارائه شده ۲۸ پوند به داروخانه پرداخت می کند و هر داروخانه می تواند در هر سال حداکثر ۴۰۰ خدمت دارویی ارائه دهد و به این ترتیب ۲۸×۴۰۰= ۱۱۲۰۰ مبلغ یازده هزار و دویســت پوند دریافت کند.
در حــال حاضر بخش قابل توجهی از درآمد داروخانه ها از همین راه تامین می شود. تعداد مرورهای دارویی انجام شده در هر ماه در فرم ارســال نســخه ها به NHS و همین طور در مدارک داروخانه ثبت می شود.

داروخانه ها و داروهای مخدر

در بریتانیــا همه داروخانه ها مجاز بــه ارائه داروهای مخدر به بیماران هســتند. طبق قوانیــن، داروهای مخــدر موجــود در داروخانه بایــد در کابینت های شیشه ای قفل دار نگه داری شــوند که کلید آن فقط در اختیار داروساز اســت و در هنگام تحویل گرفتن دارو از شرکت پخش و همین طور موقع تحویل دادن دارو به بیمار مشــخصات و مقدار آن باید ثبت شود.
بیماران معتاد نسخه های مخصوصی دارند که با ارائه آن می توانند متادون و دیگر داروها را دریافت کنند.

سایر خدمات داروخانه ها

ارائــه برنامــه تــرک ســیگار در یــک فرایند شــش هفته ای با ارائه داروهای جایگزین نیکوتین به بیمار و دریافت مبلغ به ازای هر بیمار از NHS ارائه قرص های پیشگیری از بارداری ظرف ۳ روز بعد از نزدیکی جنسی به جوانان با هدف پیشگیری از بارداری های ناخواسته آنها

انجام تست تشــخیص کلامیدیا که یک عفونت جنسی است و برای تشخیص و درمان این بیماری در جوانان داروخانه ها کیت های آزمایش را به طور رایگان به افراد می دهند.

کمک به کاهش وزن ســرویس دیگری است که بیشتر به صورت خصوصی ارائه می شود.

به طــور کلی داروخانه ها به ســمتی ســوق داده شده اند که با ارائه خدمات بهداشتی درآمد کسب کنند و نــه فقط با فــروش دارو.
به ایــن ترتیب علاوه بر ارتقای ســطح بهداشــت مصــرف دارو هم نظام مندتر شــده و از مصــرف بی رویه داروها جلوگیری می شود.

سفارش و دریافت دارو

داروهای مورد نیاز داروخانه به صورت روزانه و به شکل اینترنتی به شرکت های دارویی سفارش داده می شود و حداکثر تا ۲۴ ساعت بعد به دست داروخانه می رسد.
مقدار داروی سفارش داده شده در زمان تحویل دارو به داروخانه توسط شرکت موثر نیست و حتی در صورتی که یک عدد قرص هم سفارش داده شده باشد شرکت آن را به دســت داروخانه می رســاند.
به این ترتیب داروخانه ها بــه هیچ عنوان نیازی به انبار کردن مقدار زیادی دارو ندارند. بعضی از شرکت های دارویی تا ۲ بار در روز هم دارورسانی به داروخانه ها را انجام می دهند.